The so-called “Loudness War” is entirely based on a modern myth – a fairy-tale full of nonsense that has somehow hypnotised the entire music industry for the last ten years – and is permanently damaging the music we listen to as a result.
Bron https://dynamicrangeday.co.uk/about/
Naar aanleiding van reacties komende van de VLaamse lokale radio’s, merken we dat er een sterke gedachte leeft dat DAB+ eigenlijk geen goede klankkwaliteit heeft. We schreven hierover al een artikel. Onze conclusie is dat DAB+ wel degelijk goed kan klinken maar dat het allemaal te maken heeft met de kwaliteit van het bronmateriaal en hoe we de DAB+ audio naar de DAB-provider transporteren.
Nu willen we het even hebben over de absurde wedloop naar steeds luider klinkende radio, en het psycho-akoestisch fenomeen dat onstond in de vroege jaren ‘90 van de vorige eeuw.
Vandaag zien we eindelijk organisaties van audiofielen opstaan die petities starten om deze waanzin te stoppen. De radiomaker heeft vandaag fantastische geluidsdragers ter beschikking, dynamiek van 90dB (16-bit) en zelfs tot 138dB (24-bit) leggen quasi geen enkele beperking meer op qua dynamiek en signaal ruis/verhouding.
Waarom maakt men daar geen gebruik van?
Dit in tegenstelling tot de jaren ‘80 waar vinyl en magneetbanden ons toegang gaven tot een dynamiek van iets meer dan 50dB wat een serieuze beperking was.
En nu we de technische middelen hebben, gebruiken we ze niet. Dit terwijl men in de jaren ’80 probeerde de beperkte dynamiek te verbeteren (zie o.a. Dolby), gaat men nu dynamiek gewoon met het vuil buitenzetten, ondanks dat digitale toestellen een geweldige dynamiek toelaten.
De klankkwaliteit van de huidige radiozenders mist heel wat diepte, detail en contrast. Men kiest al jaren voor loudness i.p.v. kwaliteit. Het is nochtans zelden dat de radiowereld over die dikwijls overdreven loudness klaagt. Blijkbaar bepalen de radiobazen met de marketingargumenten hoe radio moet klinken, zonder naar de technische argumenten van de audio-engineers te luisteren.
Vandaag bestaat er nog geen enkele loudness norm voor DAB+. We hopen dus dat radiobazen wat intellect in de DAB+ arena gooien. Een tip: kijk zeker niet naar de grote landelijke jongens, want ook daar is vandaag ook de dynamiek en kwaliteit ver zoek.
Moeten we loudness (audiocompressie) dan volledig bannen bij radio?
We denken dat dit in de huidige technische context onmogelijk is, maar we geven als raad mee “om niet te flirten met de grenzen van compressie”. Laat de dynamiek die DAB+ toelaat overeind (doseer met mate), het komt de kwaliteit van jullie uitzending ten goede.
Wat zijn de risico’s wanneer men de grenzen gaat opzoeken?
1. Het risico bestaat dat pieken boven de maximale haalbare grens belanden (boven 0dBfs) en dus gewoon afgekapt worden. Hierdoor gaat de harmonische vervorming toenemen. En vervorming is iets dat niemand wil. Of hebben we het verkeerd?
2. Teveel compressie gaat inderdaad luid klinken, maar je verliest essentiële kwaliteit, kwaliteit waar we toch de mond van vol hebben.
3. Weet dat muziek met weinig dynamiek vermoeiend is om naar te luisteren. Het gevolg is dat de luisteraar, die mee het succes van een radiostation bepaalt, vlugger zal afhaken.
Een loudness standaard voor DAB+?
Een constant loudness niveau van alle DAB+ kanalen zou de DAB+ luisteraar ten goede komen. Gebaseerd op ITU-R BS.1770 heeft het ITU drie parameters gedefinieerd:
- Programme Loudness
- Loudness Range
- True Peak Level
Deze worden beschreven in de “aanbeveling R 128“. In Noorwegen heeft men “loudness normalisatie” toegepast op hun DAB+ muxen. In Vlaanderen zal men er rekening moeten mee houden dat FM nog steeds in dienst is, parallel met DAB+. De doelstelling van -23 LUFS (0dB LU “Loudnes Units”) zoals gedefinieerd in “R 128” zal onvoldoende zijn om het niveau van FM te benaderen (omschakeling tussen DAB+ en FM en omgekeerd). Uit de ervaring van Noorwegen weten we dat de loudness rond -15 LUFS zal moeten liggen wanneer FM nog parallel met DAB+ gebruikt wordt.
In volgende artikels zullen we hier nog dieper op ingaan. Maar we hopen alvast dat lokale radio’s in Vlaanderen zullen streven naar een correcte en gemiddelde loudness (max -15 LUFS) voor al hun kanalen op de 5 MUXEN van het proefproject.