Om er zeker van te zijn dat het DAB+ systeem niet de oorzaak is van de (dikwijls) povere klank van veel radio omroepen die via DAB+ uitzenden, hebben we DAB+ even aan de tand gevoeld. Hoe krijg je bijvoorbeeld 18 radio omroepen op één mux? Dat kan door de bitsnelheid te laten zakken. Maar hoe goed klinkt het dan nog?
1. De test
Met “Adobe Audition” hebben we van enkele FLAC-bestanden (komende van CD en LP) een wav-file van bijna 3 minuten gemaakt. Die wav-file werd afgespeeld met VLC en via “virtual cable” naar de stream software “Butt” gestuurd.
We hebben Butt laten streamen in volgende formaten:
- 320 en 192 mp3 44.1 kHz
- 320 en 192 mp3 48 kHz
- 320 en 192 mp3 48 kHz
- 96 en 256 aac 48 kHz
Deze stream werd opgevangen in de “ODR-AudioEnc” module. Voor de DAB+ uitzendingen (met deze low power DAB+ exciter ) werden volgende bitrates gebruikt: 96, 64 en 48 kbps.
De wav-file werd ook rechtstreeks in de ODR DAB+ software afgespeeld, zonder te streamen via Butt dus. Je kan dit vergelijken met de output van de radiostudio die je via een geluidskaart met de ODR audio-encoder verbindt.
Belangrijk: in geen van de streams werd soundprocessing toegepast. De muziek in de wav-file is dus hoe de muziek op de CD of de LP staat. Natuurlijk is het evident dat een goeie, correct ingestelde soundprocessing ervoor kan zorgen dat de klank verbeterd kan worden.
Alle voor de test gebruikte STL-stream formaten zijn via de hierboven vermelde DAB+ bitrates uitgezonden en met een “Blaupunkt DAB`n`PLAY 370 DAB+” ontvangen. De line-output van de ontvanger werd verbonden met een line-input van een mengtafel. De mengtafel is via USB (2 kanaals – 16 bit – 48 kHz) met een HP Desktop PC verbonden. Het audiosignaal werd opgenomen met “Adobe Audition”. Die opname werd in een wav-file opgeslagen.
2. De resultaten:
Je kan de files downloaden via volgende links. De download van elke file start wanneer je op de link klikt. De bestandsnaam geeft aan over welke test het gaat. Gebruik “WinRar” of “7-zip” om de RAR-files uit te pakken.
DAB+ via Butt in 192 en 320 kbps 44.1 kHz mp3
DAB+ via Butt in 192 en 320 kbps 48 kHz mp3
DAB+ via Butt in 96 en 256 48 kHz aac
Oordeel zelf wat de beste kwaliteit geeft. Maar oordeel ook wat nog “aanvaardbaar” zou kunnen zijn wanneer je via een betaalbare DAB+ radio zou luisteren, niet elke luisteraar luistert immers via een hele dure geluidsinstallatie.
3. Onze conclusie:
Wanneer iemand beweert dat “de klank van DAB+ op niks trekt”, dan ligt dat niet aan het DAB+ systeem op zich, maar aan de manier waarop de radio omroep hun audio naar de DAB+ MUX stuurt.
Zoals we verleden week in ons artikel “De audiokwaliteit” schreven, is de audio-encoder in de studio plaatsen echt wel een must om optimale geluidskwaliteit te garanderen.